Nguyên tắc kế toán cơ bản bạn cần phải biết

Nguyên lý kế toán là nhập môn của ngành kế toán. Đây là môn học cung cấp kiến thức cơ bản về kế toán cho người học, là nền tảng của chương trình đào tạo khối ngành kinh tế nói chung và là môn học cơ sở cho chuyên ngành kế toán nói riêng.

Nguyên tắc kế toán là gì?

Nguyên tắc kế toán là những quy định, quy ước hay chuẩn mực được đặt ra, nhằm giúp những người có liên quan đến công tác kế toán thông qua hạch toán, lập báo cáo tài chính có thể sử dụng để đảm bảo tính thống nhất. Nguyên tắc kế toán giúp đảm bảo tính trung thực, đầy đủ, chính xác và kịp thời của thông tin kế toán.

7 Nguyên tắc kế toán cơ bản được Luật kế toán ban hành đã giúp các doanh nghiệp có cơ sở để ghi chép kế toán và lập báo cáo tài chính. Đặc biệt hỗ trợ cho các kiểm toán viên đưa ra những lời khuyên đúng đắn cho các báo cáo tài chính, giúp những người liên quan hiểu rõ và đánh giá chính xác những thông tin của báo cáo tài chính.

Áp dụng các nguyên tắc kế toán giúp ngăn chặn sự gian lận, tăng cường tính minh bạch trong báo cáo tài chính. Là nền tảng để các nhà đầu tư so sánh tình hình tài chính giữa các doanh nghiệp một cách chuẩn xác, từ đó đưa ra quyết định đầu tư thông minh. Đồng thời giúp doanh nghiệp nâng cao uy tín trong mắt người dùng, hỗ trợ quản lý tài chính một cách hiệu quả.

Nhiệm vụ cụ thể của kế toán

Thu thập, xử lý thông tin, số liệu kế toán theo đối tượng và nội dung công việc kế toán, theo chuẩn mực kế toán và chế độ kế toán.

Kiểm tra, giám sát các khoản thu, chi tài chính, nghĩa vụ thu, nộp, thanh toán nợ; kiểm tra việc quản lý, sử dụng tài sản và nguồn hình thành tài sản; phát hiện và ngăn ngừa các hành vi vi phạm pháp luật về tài chính, kế toán.

Phân tích thông tin, số liệu kế toán; tham mưu, đề xuất các giải pháp phục vụ yêu cầu quản trị và quyết định kinh tế, tài chính của đơn vị kế toán.

Cung cấp thông tin, số liệu kế toán theo quy định của pháp luật.

Một số nguyên tắc kế toán cơ bản nhất

Giá gốc: Giá trị của tài sản được tính theo giá gốc, bao gồm chi phí mua, bốc xếp, vận chuyển, lắp ráp, chế biến và các chi phí liên quan trực tiếp khác đến khi đưa tài sản vào trạng thái sẵn sàng sử dụng. – Nhất quán: Các quy định và phương pháp kế toán đã chọn phải được áp dụng nhất quán trong kỳ kế toán năm; trường hợp có sự thay đổi về các quy định và phương pháp kế toán đã chọn thì đơn vị kế toán phải giải trình trong BCTC.

Cơ sở dồn tích: Mọi nghiệp vụ kinh tế, tài chính của doanh nghiệp liên quan đến tài sản, nợ phải trả, nguồn vốn chủ sở hữu, doanh thu, chi phí phải được ghi sổ kế toán vào thời điểm phát sinh, không căn cứ vào thời điểm thực tế thu hoặc thực tế chi tiền hoặc tương đương tiền, nhằm phản ảnh tình hình tài chính của doanh nghiệp trong quá khứ, hiện tại và tương lai.

Hoạt động liên tục: Báo cáo tài chính phải được lập trên cơ sở giả định là doanh nghiệp đang hoạt động liên tục và sẽ tiếp tục hoạt động kinh doanh bình thường trong tương lai gần, nghĩa là doanh nghiệp không có ý định cũng như không buộc phải ngừng hoạt động hoặc phải thu hẹp đáng kể quy mô hoạt động của mình. Trường hợp giả định hoạt động không liên tục thì báo cáo tài chính phải lập trên một cơ sở khác và phải giải thích cơ sở đã sử dụng để lập báo cáo tài chính.

Phù hợp: Việc ghi nhận doanh thu và chi phí phải phù hợp với nhau. Khi ghi nhận một khoản doanh thu thì phải ghi nhận một khoản chi phí tương ứng có liên quan đến việc tạo ra doanh thu đó, doanh thu của kỳ nào được ghi nhận vào đúng kỳ đó.

Thận trọng: Thận trọng là việc xem xét, cân nhắc, phán đoán cần thiết để lập các ước tính kế toán trong các điều kiện không chắc chắn. Nguyên tắc thận trọng đòi hỏi:

• Phải lập các khoản dự phòng nhưng không lập quá lớn; 
• Không đánh giá cao hơn giá trị của các tài sản và các khoản thu nhập; 
• Không đánh giá thấp hơn giá trị của các khoản nợ phải trả và chi phí;
• Doanh thu và thu nhập chỉ được ghi nhận khi có bằng chứng chắc chắn về 
• Khả năng thu được lợi ích kinh tế, còn chi phí phải được ghi nhận khi có bằng chứng về khả năng phát sinh chi phí. 

Trọng yếu: Thông tin được coi là trọng yếu trong trường hợp nếu thiếu thông tin hoặc thiếu chính xác của thông tin đó có thể làm sai lệch đáng kể báo cáo tài chính, làm ảnh hưởng đến quyết định kinh tế của người sử dụng báo cáo tài chính. Tính trọng yếu phụ thuộc vào độ lớn và tính chất của thông tin hoặc các sai sót được đánh giá trong hoàn cảnh cụ thể. Tính trọng yếu của thông tin phải được xem xét trên cả phương diện định lượng và định tính